در اقدامی که جهان را شوکه کرد، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵، از طریق پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشال، دستور داد تا وزارت دفاع (که او به اشتباه “وزارت جنگ” نامید) فوراً فرآیند آزمایش سلاح‌های هسته‌ای را پس از توقف ۳۳ ساله از سر بگیرد.

این اعلامیه، که درست پیش از دیدار ترامپ با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، در بوسان کره جنوبی برای مذاکرات تجاری صورت گرفت، سؤالاتی جدی در مورد سیاست خارجی آمریکا و ثبات جهانی ایجاد کرده است.

ترامپ این تصمیم را با اشاره به “برنامه‌های آزمایشی کشورهای دیگر” توجیه کرد و ایالات متحده را به عنوان “قدرت هسته‌ای شماره یک” معرفی نمود، در حالی که روسیه را در رتبه دوم و چین را در رتبه سوم قرار داد و پیش‌بینی کرد چین ظرف پنج سال آینده پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

این تصمیم در حالی اتخاذ شد که ایالات متحده مدعی است؛ از سال ۱۹۹۲ آزمایش‌های انفجاری هسته‌ای انجام نداده و به معاهده منع جامع آزمایش‌های هسته‌ای (CTBT) پایبند بوده است.

کارشناسان می‌گویند این اقدام نه تنها غیرضروری است، بلکه می‌تواند به یک مسابقه تسلیحاتی جدید منجر شود و امنیت جهانی را به خطر بیندازد.

زمینه تصمیم: رقابت با روسیه و چین!

ترامپ میگوید این تصمیم را در پاسخ به فعالیت‌های اخیر هسته‌ای دیگر کشورها اتخاذ کرده است.

ترامپ در مصاحبه‌ای با برنامه “۶۰ دقیقه” سی‌بی‌اس در ۳ نوامبر، ادعا کرد که روسیه، چین، کره شمالی و حتی پاکستان آزمایش‌های هسته‌ای زیرزمینی مخفیانه انجام می‌دهند که با لرزش‌های کوچک همراه است. او تأکید کرد: “ما تنها کشوری هستیم که آزمایش نمی‌کند” و باید برای حفظ برتری اقدام کنیم.

با این حال، کارشناسان از جمله مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) و انجمن کنترل تسلیحات، این ادعاها را رد می‌کنند و هیچ شواهدی از آزمایش‌های انفجاری هسته‌ای توسط روسیه یا چین وجود ندارد.

کریس رایت، وزیر انرژی دولت ترامپ، در مصاحبه با فاکس نیوز تأکید کرده که تمرکز بر “انفجارهای غیرهسته‌ای” است و قصد انجام آزمایش‌های انفجاری جدید وجود ندارد، که این تناقض نشان‌دهنده عدم هماهنگی در دولت است.

معاون رئیس‌جمهور جی‌دی ونس نیز از این تصمیم حمایت کرده و گفته آزمایش برای اطمینان از عملکرد زرادخانه ضروری است. این موضع بخشی از برنامه نوسازی هسته‌ای آمریکا است که شامل موشک‌های مینوتمن III، بمب‌های B61-12 و بمب‌افکن‌های B-21 می‌شود و هزینه‌ای بیش از یک تریلیون دلار دارد.

تبعات تصمیم: از مسابقه تسلیحاتی تا ریسک‌های زیست‌محیطی

کارشناسان هشدار می‌دهند که از سرگیری آزمایش‌های هسته‌ای می‌تواند عواقب فاجعه‌باری داشته باشد؛

نخست، این اقدام می‌تواند معاهده CTBT را نابود کند و کشورهای دیگر مانند روسیه و چین را به ازسرگیری آزمایش تشویق نماید. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرد اگر آمریکا آزمایش کند، روسیه نیز این کار را خواهد کرد، که این می‌تواند به یک مسابقه تسلیحاتی جدید منجر شود و کشورهای نوظهور هسته‌ای مانند هند و کره شمالی را نیز تحریک کند.

دوم، به وجود آوردن ریسک‌های زیست‌محیطی و سلامتی؛ آزمایش‌های گذشته در جزایر مارشال و نوادا باعث آلودگی رادیواکتیو، سرطان و مشکلات ژنتیکی شده است. سازمان ملل و سازمان پیمان CTBT هشدار داده‌اند که این اقدام می‌تواند عدم اشاعه هسته‌ای را تضعیف کند و ریسک‌های هسته‌ای را افزایش دهد.

سوم، از نظر اقتصادی و فنی، از سرگیری آزمایش‌های زیرزمینی حداقل ۳۶ ماه زمان و میلیون‌ها دلار هزینه نیاز دارد. سایت آزمایش نوادا (Nevada National Security Site) باید آماده شود، و کارشناسان می‌گویند این کار غیرضروری است زیرا آمریکا می‌تواند از شبیه‌سازی‌ها استفاده کند.

در نهایت، این تصمیم می‌تواند مذاکرات کنترل تسلیحات مانند New START را که در فوریه ۲۰۲۶ منقضی می‌شود، پیچیده کند و تنش‌ها با چین و روسیه را افزایش دهد.

چرا چنین تصمیمی گرفته شد؟ ترامپ  چه نقشه‌ای دارد؟

تحلیل‌گران معتقدند این اعلامیه بیشتر یک ژست سیاسی است تا یک سیاست عملی. ترامپ، که سابقه‌ای در سیاست خارجی تهاجمی دارد، احتمالاً می‌خواهد قدرت آمریکا را قبل از دیدار با شی جین‌پینگ نشان دهد.

این اقدام می‌تواند بخشی از استراتژی “فشار حداکثری” برای مذاکرات تجاری با چین باشد؛ جایی که ترامپ می‌خواهد برتری هسته‌ای را به عنوان اهرم استفاده کند.

برخی این تصمیم را به Project 2025 مرتبط می‌دانند، برنامه‌ای محافظه‌کارانه که ازسرگیری آزمایش هسته‌ای را پیشنهاد می‌کند.

ترامپ، که ادعا کرده با این پروژه ارتباطی ندارد، ممکن است بخواهد پایگاه طرفداران خود را با نشان دادن “قدرت” به ویژه در برابر “تهدیدهای خارجی”راضی کند.

با این حال، منتقدان او مانند سناتور ادوارد مارکی و کارشناسان مانند تام نیکولز می‌گویند این تصمیم بر اساس اطلاعات غلط است و می‌تواند به ضرر آمریکا تمام شود، زیرا کشورهای دیگر می‌توانند از داده‌های آزمایش‌های آمریکا برای پیشرفت برنامه‌های خود استفاده کنند.

نقشه ترامپ احتمالاً شامل نوسازی ارتش، فشار بر رقبا برای مذاکرات، و حفظ برتری هسته‌ای است، اما این می‌تواند به انزوای آمریکا منجر شود.

چگونگی انجام آزمایش‌ها: فرآیند فنی و چالش‌ها

آزمایش‌های هسته‌ای معمولاً زیرزمینی در سایت نوادا انجام می‌شود تا آلودگی را کاهش دهد. فرآیند شامل حفاری تونل‌های عمیق، قرار دادن دستگاه هسته‌ای، و انفجار کنترل‌شده است. ایالات متحده می‌تواند آزمایش‌های کم‌قدرت (مانند W76-2) انجام دهد، اما آماده‌سازی نیاز به ماه‌ها زمان دارد. در حال حاضر، تمرکز بر آزمایش‌های غیرانفجاری و شبیه‌سازی‌های کامپیوتری است که توسط برنامه Stockpile Stewardship تأمین می‌شود.

اگر آزمایش‌های انفجاری از سر گرفته شود، ممکن است شامل تست موشک‌های بالستیک یا بمب‌های جدید باشد، اما کارشناسان می‌گویند این کار می‌تواند داده‌های ارزشمندی به رقبا بدهد بدون اینکه فایده‌ای برای آمریکا داشته باشد.

نتیجه‌گیری: نیاز به دیپلماسی یا تشدید تنش؟

تصمیم ترامپ می‌تواند نقطه عطفی در سیاست هسته‌ای جهان باشد، اما با ابهامات و مخالفت‌های گسترده همراه است. در حالی که دولت آمریکا تأکید دارد این اقدام برای امنیت ملی ضروری است، جهان نگران است که این گام به عقب به دوران جنگ سرد بازگردد. آیا این تصمیم بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر است یا تنها یک ژست؟ زمان نشان خواهد داد، اما تبعات آن می‌تواند نسل‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

منابع:

• A return to nuclear testing in an unstable age? – https://www.iiss.org/online-analysis/online-analysis/2025/11/a-return-to-nuclear-testing-in-an-unstable-age/
• Virtual Briefing: Renewed U.S. Nuclear Explosive Testing? – https://www.armscontrol.org/events-and-remarks/2025-11/virtual-briefing-renewed-us-nuclear-explosive-testing-moving-confounding
• Trump’s Call to Resume Nuclear Testing After Decades Revives a … – https://www.nytimes.com/2025/10/30/us/politics/trump-nuclear-testing-cold-war.html
• “Resumption of Nuclear Testing”—Not So Fast! – https://globalsecurityreview.com/resumption-of-nuclear-testing-not-so-fast/
• Trump tells Pentagon to resume testing US nuclear weapons | Reuters – https://www.reuters.com/world/china/trump-asks-pentagon-immediately-start-testing-us-nuclear-weapons-2025-10-30/
• How the United States achieved its de facto nuclear test ban—and … – https://thebulletin.org/2025/11/how-the-united-states-achieved-its-de-facto-nuclear-test-ban-and-how-to-preserve-it/
• Trump nuclear: Testing can forever scar a nation. Just ask the … – CNN – https://www.cnn.com/2025/11/04/asia/nuclear-testing-marshall-islands-legacy-intl-hnk-dst
• Are the U.S. and Russia Poised to Resume Nuclear Testing … – https://www.russiamatters.org/analysis/are-us-and-russia-poised-resume-nuclear-testing-reactions-trumps-directive-washington-and
• Project 2025 November 13th Update – https://globalextremism.org/post/project-2025-november-13th-update/
• Experts: Full nuclear weapons tests would backfire on US – https://www.defensenews.com/global/the-americas/2025/11/05/experts-full-nuclear-weapons-tests-would-backfire-on-us/
• [post:10] The Japan Times on X – https://x.com/japantimes/status/1984521356839436379
• [post:12] Dave Keating on X – https://x.com/DaveKeating/status/1984229135955480721
• [post:13] Kurdistan 24 English on X – https://x.com/K24English/status/1984155989910942087
• [post:26] Zhao DaShuai on X – https://x.com/zhao_dashuai/status/1983761752660832599
• [post:28] The Washington Post on X – https://x.com/washingtonpost/status/1984183635973484746
• [post:29] Malcontent News on X – https://x.com/MalcontentmentT/status/1986599719418954142
• [post:31] Global Crisis Management Report on X – https://x.com/globalcmrpt/status/1986637274323304670
• [post:32] Mario Nawfal on X – https://x.com/MarioNawfal/status/1983863956440768588
• [post:37] OilPrice.com on X – https://x.com/OilandEnergy/status/1986525252332011987
• [post:38] Tom Nichols on X – https://x.com/RadioFreeTom/status/1983740755752722679