دخالت روسیه در انتخاباتهای آمریکا به یک موضوع بزرگ امنیت ملی تبدیل شده است. پس از انتخابات ۲۰۱۶، گزارشهای زیادی منتشر شد و نشان داد «ولادیمیر پوتین» شخصاً دستور این عملیات را داده است. هدف او ضربهزدن به روند دموکراتیک آمریکا بود. روسیه به شبکههای داخلی دموکراتها نفوذ کرد. سپس اسناد سرقتشده را منتشر کرد. همزمان یک کارزار تبلیغاتی بزرگ در شبکههای اجتماعی راه افتاد. حسابهای جعلی، رباتها و صفحات فریبنده، اخبار ساختگی پخش میکردند و شکافهای اجتماعی را عمیقتر میکردند. این پیامها مشارکت برخی گروهها را کم میکرد و فضا را متشنجتر میساخت. این گزارش با استفاده از منابع معتبر انگلیسی تلاش میکند همه جنبههای این مداخله را توضیح دهد. از هک سرورها تا عملیات آنلاین IRA و GRU. از ارتباطات بحثبرانگیز میان اعضای ستاد ترامپ و افراد نزدیک به کرملین تا واکنش نهادهای اطلاعاتی آمریکا. در پایان نیز پیامدهای سیاسی و حقوقی این پرونده جمعبندی میشود.
مداخلات سایبری در انتخابات ۲۰۱۶
حمله سایبری روسیه به زیرساختهای اطلاعاتی احزاب دموکرات در تابستان ۲۰۱۶، نخستین خبر بزرگ بود. در ژوئن ۲۰۱۶، مسئولان کمیته ملی حزب دموکرات (DNC) اعلام کردند که سیستمهای رایانهای آنها هک شده است. در پی آن، سازمان سیا و دیگر نهادهای اطلاعاتی آمریکا پس از تحقیقات اعلام کردند که «واحدهای سازمان اطلاعات اصلی ارتش روسیه (GRU)» این نفوذها را هدایت کردهاند . طبق گزارشها، هکرهای روسی ابتدا به شبکه داخلی «ستاد انتخاباتی دموکراتها» (DNC) و کمیتهٔ ستادهای دموکرات (DCCC) نفوذ کردند و حجم زیادی از ایمیلها و اسناد شخصی کارکنان را سرقت نمودند . سپس با همکاری وبسایتهای مستعار، از جمله «DCLeaks» و «Guccifer 2.0»، این اطلاعات به تدریج منتشر کردند. پخش عمده اسناد دزدی شده توسط گروهی مانند ویکیلیکز نیز زمانبندی شده بود تا بیشترین تأثیر را بر افکار عمومی انتخابات داشته باشد . دولت ترامپ نیز در اواخر سال ۲۰۱۶ برای این هکها تحریمهایی علیه روسیه وضع کرد.
روسیه در کنار حملات هکری، عملیاتهای گسترده دیجیتال اجرا کرد. مؤسسه «IRA» یا همان «کارخانه ترویج اطلاعات»، از حدود ۲۰۱۴ کارزار نفوذ آنلاین را پیش برد. کارکنان آن دهها هزار حساب جعلی در فیسبوک و توییتر ساختند و با آنها اخبار جعلی و محتوای تفرقهافکن منتشر کردند. این کارزار نهتنها رقیب را تضعیف کرد، بلکه شکافهای نژادی و اجتماعی آمریکا را عمیقتر ساخت. بررسیها نشان داد حسابهای روسی مخصوصاً آفریقاییـآمریکاییها را هدف میگرفتند تا مشارکت انتخاباتیشان را کاهش دهند؛ با شایعاتی مثل ارتباط دموکراتها با گروههای نژادپرست یا تشویق به رأیدادن به نامزد سوم. مطالعات دانشگاه آکسفورد نیز تأیید کرد پیامهای این شبکه عمدتاً به نفع جمهوریخواهان و خصوصاً ترامپ طراحی شد. این عملیات ابتدا با هدف شعلهور کردن اختلافات داخلی آمریکا شروع شد، اما از اواسط ۲۰۱۶ مسیر خود را تغییر داد و تمرکز را بر تقویت ترامپ و ضربهزدن به کلینتون گذاشت.
تبلیغات هدفمند و شبکههای اجتماعی
کارزار روسیه از تبلیغات هدفمند اینترنتی بهعنوان یک ابزار اصلی استفاده کرد. عوامل روسی با هویت جعلی مطالبی در فیسبوک و اینستاگرام تنظیم کردند و پیامهای تندی درباره نژادپرستی، خشونت پلیس و مشکلات اقتصادی منتشر کردند. این تبلیغات فقط گروههای مشخصی را هدف میگرفتند تا خشم، ناامیدی و شکاف اجتماعی را بیشتر کنند. روسیه با همین روش جامعه آمریکا را دو قطبیتر کرد و بهطور مستقیم یا غیرمستقیم پایگاه رأی هر دو نامزد را تحت فشار گذاشت. حتی پلتفرمهای بزرگ پس از انتخابات اعلام کردند این تبلیغات در سال ۲۰۱۶ هزاران دلار هزینه برداشت و بیش از یک میلیارد کاربر را تحت تأثیر قرار داد.
روسیه فقط به تبلیغات اکتفا نکرد و شبکهای از حسابهای جعلی در پلتفرمها ساخت. یکی از آنها، صفحه «Blacktivist» در فیسبوک، میلیونها نفر را جذب کرد و به سیاهپوستان القا میکرد رأیشان «بیارزش» است و باید یا به نامزد حزب سبز رأی بدهند یا انتخابات را تحریم کنند. همزمان فعالان روس در داخل آمریکا مردم را مخفیانه به حضور در تجمعات خودجوش با موضوعات نژادی و سیاسی تحریک میکردند. این عملیات فقط به ۲۰۱۶ محدود نبود؛ اسناد اطلاعاتی نشان میدهد کارزار روسیه از ۲۰۱۴ آغاز شد و در اواسط ۲۰۱6 تمرکز خود را بر تخریب نامزد دموکراتها و تقویت ترامپ گذاشت.
ارتباطات مشکوک میان ترامپ و روسیه
پس از انتخابات ۲۰۱۶، مقامات اطلاعاتی آمریکا بررسی تماسهای پنهانی اطرافیان ترامپ با روسیه را آغاز کردند. مهمترین نمونه، دیدار ژوئن ۲۰۱۶ در برج ترامپ بود. در آن جلسه، دونالد ترامپ جونیور، جرد کوشنر و پل ماناتف با ناتالیا وسلنیسکایا، وکیل روس، گفتگو کردند. هدف جلسه دریافت اطلاعات محرمانه درباره هیلاری کلینتون بود، اما نتیجهای منتشر نشد. کمیتههای کنگره بعدها اعلام کردند وسلنیسکایا و همراهش به نهادهای اطلاعاتی روسیه وصل هستند. همزمان اسناد نشان داد جورج پاپادوپولوس از اوایل ۲۰۱۶ میدانست روسیه اطلاعات آسیبزننده از کلینتون دارد. او این خبر را پیش از آغاز تحقیقات FBI شنیده بود. کارتر پیج، مشاور دیگر ترامپ، نیز پیش از انتخابات به روسیه سفر کرد و توجه نهادهای امنیتی را برانگیخت. مقامها این مجموعه رویدادها را بخشی از الگوی تماسهای مشکوک میان تیم ترامپ و افراد نزدیک به کرملین توصیف کردند.
در متن گزارش مولر آمده که دهها تماس و ارتباط میان اعضای ستاد ترامپ و مقامات یا مزدوران روسیه شناسایی شده است . برای مثال، ملاقات ناموفق «مایکل فلین» مشاور امنیت ملی وقت ترامپ با سفیر روسیه در واشنگتن و بحثهای او درباره تحریمها، و نیز همکاریهای مالی پل ماناتر با افراد نزدیک به کرملین، جزو سوابق مهم بودند. اگرچه گزارش نهایی مولر نتیجه گرفت این تماسها «همدستی رسمی یا هماهنگی جنایی» را ثابت نکرد ، اما اذعان شد که دولت روسیه علناً میخواست ترامپ پیروز شود و ترامپ و اطرافیانش آمادگی استفاده از «دادههای سرقتشده» را داشتند . به هر حال، تلاش برای آگاهسازی افکار عمومی دربارهٔ این ارتباطات از طریق افشای اسناد و شهادت شهود ادامه یافت.
واکنش نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا
بعد از افشای نفوذها در تابستان ۲۰۱۶، دستگاههای اطلاعاتی آمریکا سریع وارد عمل شدند و مدام نقش روسیه را برجسته کردند. در ژانویه ۲۰۱۷، CIA، FBI و NSA گزارش مشترکی دادند و صریح گفتند «ولادیمیر پوتین شخصاً این عملیات را هدایت کرده است»؛ هدف او کاهش اعتماد مردم به رأیگیری و کمک به پیروزی ترامپ بود. مقامات ارشد FBI نیز شهادت دادند که مداخله روسیه بیسابقه بوده و روسیه علاوه بر انتشار اسناد دزدیدهشده، از رسانههای حکومتی و شبکه گستردهای از باتها و ترولهای اینترنتی برای پخش دروغها استفاده کرده است.
کنگره آمریکا فضای سیاسی را دو قطبی کرد. کمیته اطلاعات سنای وقت در گزارشهای چندصد صفحهایاش (۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰) اعلام کرد هیچ «شاهدی از همدستی» بین ترامپ و روسیه نمیبیند، اما تأیید کرد روسیه برای مداخله در انتخابات تلاش گسترده کرده و ستاد ترامپ از انتشار اسناد دزدیدهشده استقبال کرده است. در همین زمان، کمیته اطلاعات و امنیت داخلی مجلس نمایندگان نیز تحقیقاتی را آغاز کرد، اما اختلافهای حزبی روند کار را سنگین کرد. نهادهای امنیتی مانند NSA و وزارت امنیت داخلی هم پیش از انتخابات بعدی هشدار میدادند و خواستار تقویت فوری امنیت انتخابات میشدند.
در سالهای پس از ۲۰۱۶، دولتهای متوالی آمریکا چندین بار روسیه را بابت تلاش در مداخله سیاسی مورد تحریم قرار دادند. در دسامبر ۲۰۱۶، ترامپ دستور تحریم دهها مقام روس را صادر کرد. دولت بایدن نیز در اواخر سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ با تحریم گسترده نهادهای روس و افراد دخیل در عملیات «عوامل روسی» علیه انتخابات آمریکا، ابعاد تنبیه بینالمللی را گستردهتر کرد .
گزارش ویژه مولر و نتایج آن
در مه ۲۰۱۷، دولت آمریکا «رابرت مولر» رئیس سابق FBI را بازپرس ویژه کرد تا مداخله روسیه را بررسی کند. او در مارس ۲۰۱۹ گزارش نهایی را منتشر کرد و نشان داد روسیه از دو مسیر عمل کرده است: کارزار رسانهای IRA که سالها روی آن کار کرده بود و نهایتاً به تقویت ترامپ و تخریب کلینتون پرداخت؛ و نفوذ سایبری GRU که شبکههای دموکراتها را هک کرد و اسناد را از کانالهایی مثل ویکیلیکز بیرون ریخت. مولر پس از بررسی مفصل اعلام کرد شواهد کافی برای اثبات «توطئه جنایی» بین ستاد ترامپ و روسیه ندارد، اما توضیح داد روسیه از پیروزی ترامپ سود میبرد و ستاد ترامپ هم انتظار داشت از اسناد دزدیدهشده استفاده کند.
گزارش چندجلدی کنگره همراه با گزارش مولر جزئیات بیشتری از تماسهای تیم ترامپ با روسها فاش کرد. کمیته اطلاعات سنا توضیح داد پل ماناتف با یک افسر اطلاعاتی روس رابطه نزدیک داشت و همین رابطه به طرح اتهامهای ساختگی علیه اوکراین منجر شد. گزارشها نشان داد ستاد ترامپ در اوج رقابت انتخاباتی تلاش کرد از افشاگریهای ویکیلیکز حداکثر استفاده رسانهای بگیرد؛ راجر استون نیز در این میان نقش واسطه داشت و بعداً بهخاطر دروغگویی محکوم شد. با این حال مولر اعلام کرد مدرک کافی برای محاکمه ترامپ یا نزدیکانش بهاتهام همدستی پیدا نمیکند. ترامپ این نتیجه را «تبرئه» خواند، اما چند بار گفت مداخله روسیه یکی از جدیترین چالشهای دوره کاری او بوده است.
پیامدهای حقوقی و سیاسی
پیگیریهای دادستانی پس از انتخابات ۲۰۱۶ منجر به طرح اتهامات کیفری علیه دهها فرد و نهاد شد. ازجمله، «13 تبعه روس» و چند شرکت مرتبط با IRA به دلیل مداخله در انتخابات و نقض قوانین هک (انگیزه سیاسی) تحت پیگرد قرار گرفتند . دولت آمریکا همچنین چندین شبکه تبلیغات دروغین وابسته به روسیه را تعطیل و مدیران آنها را تحریم کرد. در داخل آمریکا، برخی افراد نزدیک به ترامپ مورد تعقیب قرار گرفتند که از جمله فلین، ماناتر، جورج پاپادوپولوس، کیمبرلی گیلفویل (معاون سابق ستاد ترامپ)، و راجر استون بودند. بسیاری از این افراد بعداً به گناهکاری اعتراف کردند یا مجازات شدند؛ هرچند رئیسجمهور وقت برخی را عفو کرد یا مجازاتشان را بخشید.
از نظر سیاسی، پروندهٔ دخالت روسیه تأثیرات عمیقی گذاشت. اختلافات بر سر «رسوایی روسیه» موجب رسیدگیهای متعدد کنگره و نهایتاً تلاشهای استیضاح ترامپ در سال ۲۰۱۹ شد (با موضوع روسیه و اوکراین). موضوع مداخله خارجی، حساسیت به امنیت انتخابات را بالا برد؛ ایالتها سیستمهای رایگیری خود را بهطور قابلتوجهی مستحکم کردند و قانونگذاران بستههای نظارتی جدید تصویب کردند. همچنین، اختلافات جناحی در مورد نحوه برخورد با تهدیدات خارجی شدت گرفت؛ برخی رسانهها و سیاستمداران محافظهکار این تحقیقات را «دروغ» یا «دسیسه سیاسی» خواندند، در حالی که جناح مقابل بر ضرورت مقابله سخت با مداخلات خارجی تأکید کرد. در سطح بینالملل نیز، کشورهای غربی نگران این عملکرد روسیه شدند و برخی تحریمهای متحد را تقویت کردند.
مداخلات انتخاباتی ۲۰۲۰
در انتخابات ۲۰۲۰، نهادهای اطلاعاتی آمریکا دوباره هشدار دادند که روسیه تلاش میکند نفوذ کند. گزارش اطلاعات ملی در مارس ۲۰۲۱ اعلام کرد پوتین و دولت روسیه با کمک عوامل خود، عملیات اثرگذاری علیه کمپین بایدن اجرا کردند و درباره او اطلاعات گمراهکننده پخش کردند. برخلاف سال ۲۰۱۶، در ۲۰۲۰ هک گستردهای ثبت نشد؛ اما چند حمله سایبری و «حملات نوکیس» در سطح ایالتها انجام شد، هرچند هیچ تغییری در رأیگیری مشاهده نشد. مجمع اطلاعاتی آمریکا نتیجه گرفت روسیه با رسانهها و اطلاعات ساختگی تلاش کرده اعتماد مردم به انتخابات ۲۰۲۰ را پایین بیاورد. برای نمونه، چند روز مانده به انتخابات، برخی رسانهها و شبکههای اجتماعی ویدیوها و اخبار جعلی درباره تقلب منتشر کردند که مقامات آمریکایی آنها را به عوامل روسی نسبت دادند.
ارزیابیهای دولت بایدن نشان داد روسیه در انتخابات ۲۰۲۰ بیشتر روی تخریب اعتبار انتخابات و حمایت غیرمستقیم از ترامپ تمرکز کرد. خروج ترامپ از روند قانونی نیز فضای شایعهسازی را بیشتر کرد. نهادهای آمریکایی بعد از انتخابات اعلام کردند شواهدی از این مداخله دیدهاند. FBI و CISA در بیانیهای در نوامبر ۲۰۲۴ گفتند عوامل روسی ویدیوهای ساختگی منتشر کردهاند تا تفرقه ایجاد کنند. در آوریل ۲۰۲۱، وزارت خزانهداری آمریکا ۱۶ فرد و ۱۶ نهاد مرتبط با عملیات نفوذ روسیه را تحریم کرد و توضیح داد روسیه از گروههای رسانهای و شرکتهای دولتی برای پخش اطلاعات نادرست و اثرگذاری بر رأیدهندگان استفاده کرده است.
واکنشها و تدارکات ۲۰۲۴
در آستانه انتخابات ۲۰۲۴، دوباره نشانههای تازهای از تلاش روسیه ظاهر شد. وزارت دادگستری آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۴ شبکه «دُپلگانگر» را زد و ۳۲ دامنه وابسته به شرکتهای روسی تحت هدایت سرگئی کیرییِنکو را ضبط کرد. این دامنهها عمداً پروپاگاندا پخش میکردند، علیه حمایت از اوکراین خبر میساختند و سیاستهای مطلوب روسیه را تبلیغ میکردند. جرالد گارلند اعلام کرد اسناد داخلی کرملین نشان میدهد این کارزار قصد داشته نتیجه انتخابات ۲۰۲۴ را به نفع روسیه تغییر دهد. این عملیات با کمک هوش مصنوعی ویدیوها و متنهای جعلی ساخت تا مردم را فریب دهد. از اوایل ۲۰۲۴ نمونههایی مثل یک ویدیوی تقلبی از بایدن با پیام «رأی ندهید» یا یک صوت جعلی از کامالا هریس منتشر شد و رسانههای حاشیهای آنها را پخش کردند. وزارت خزانهداری آمریکا هم در نوامبر ۲۰۲۴ چند فرد و نهاد مرتبط با این شبکه را تحریم کرد.
از سوی نهادهای اطلاعاتی، برخلاف ۲۰۱۶ که به وضوح پوتین را مقصر میدانستند، اکنون تمرکز بر پیشبینی و هشدار است. یک بیانیه مشترک ODNI/FBI/CISA در نوامبر ۲۰۲۴ تصریح کرد «انتظار میرود روسیه تا قبل و بعد از روز انتخابات نیز محتوای رسانهای ایجاد کند تا اعتماد مردم به کل روند را تضعیف کند» . بهعلاوه، گزارشهای بینالمللی نشان میدهد همزمان چین و ایران نیز در کارزار ۲۰۲۴ فعال شدهاند؛ هرچند روسیه «فعالترین عامل تفرقه» خوانده شده است. نکته جالب اینکه برخی منابع اروپایی پیشبینی میکنند به دلیل مخالفتهای قبلی ترامپ با جنگ اوکراین و ناتو، روسیه در این انتخابات تمایل خود را به شکست بایدن (و مهیا شدن انتصاب ترامپ) نشان میدهد .
تأثیرات بینالمللی و واکنش جهانی
حمله سایبری ۲۰۱۶ واکنشی شدید از سوی متحدان ایالات متحده برانگیخت. کشورهای اروپایی و نهادهای سازمان ملل ابراز نگرانی کردند که چنین مداخلهای میتواند الگو و تهدیدی علیه دمکراسیها در سرتاسر جهان باشد. برای نمونه، پیش از انتخاباتهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ (در آمریکا و چند کشور دیگر)، گزارشها حاکی بود که روسیه در حدود ۱۱ انتخابات در جهان تلاش کرده «اعتماد عمومی به نتایج را تضعیف کند» . برخی کشورها نیز که خود قربانی حملات سایبری روسیه بودهاند، متعاقباً شبکههای نوین امنیت انتخابات را اجرا کردند. بهعلاوه، همکاریهای اطلاعاتی میان نهادهای غربی برای شناسایی عملیات فریبکارانه افزایش یافت.
رویارویی دیپلماتیک به اوج خود رسید: پس از وقایع ۲۰۱۶، روابط آمریکا و روسیه تا اندازهای سرد شد، تحریمهای بیشتر و اخراج دیپلماتها در کارنامه ثبت شد. از سوی دیگر، در داخل آمریکا نیز این پرونده به موضوع مهم سیاست خارجی بدل گشت و انتخابات بعدی تا حدودی به نحوه مواجهه نامزدها با روسیه و امنیت انتخابات گره خورد. کشورهایی مانند انگلیس و فرانسه نیز که طی سالهای اخیر هشدارهایی درباره نهادهای نفوذ خارجی داده بودند، با حساسیت بیشتری به موضوع نگاه کردند.
نقش رسانهها
رسانههای معتبر جهانی نقش کلیدی در افشای جزئیات این ماجرا داشتند. روزنامههایی چون نیویورکتایمز، واشنگتنپست، و گاردین گزارشهای تحقیقی متعددی درباره سازوکار عملیات روسیه منتشر کردند. برای مثال، گاردین در سال ۲۰۱۸ گزارش داد که یکی از اهداف اصلی عملیات رسانهای روسیه، کاهش مشارکت رأیدهندگان سیاهپوست بوده است . واشنگتنپست با انتشار تحلیل مفصل گزارش کمیتهٔ سنا، به این نتیجه رسید که علیرغم عدموجود جرم قضایی واضح، مدارک نشان میدهد ستاد ترامپ «از کمک پنهانی روسیه استقبال کرده» و روسیه عملاً در انتخابات دخالت داشته است . در مقابل، برخی رسانههای محافظهکار و شبکههای خبری بهویژه در داخل آمریکا، این موضوع را یک «رسوایی ساختگی» جلوه دادند و بر روایت «بیگناهی ترامپ» تاکید کردند.
شبکههای اجتماعی نیز همزمان در مرکز توجه بودند. رسواییهای دادهای (مانند فاش شدن اطلاعات Cambridge Analytica) و فشارهای کنگره بر فیسبوک و توئیتر، موجب شد افشای نقششان در تسهیم محتوای روسی به تیتر اخبار تبدیل شود. قوانین جدیدی برای شفافیت تبلیغات سیاسی آنلاین پیشنهاد شد. در مجموع رسانهها نقش دوگانهای داشتند: از یک سو برخی معضل مداخله خارجی را بهدرستی برجسته و اسناد آن را منتشر کردند، و از سوی دیگر، جریانی نیز کوشید ابعاد این مسئله را کوچک و عامل آن را داخلی جلوه دهد.
جمعبندی
مداخلات انتخاباتهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ آمریکا توسط روسیه نشان داد که قدرتهای خارجی میتوانند با بهکارگیری ابزارهای سایبری و رسانهای، تأثیر قابلتوجهی بر فرآیندهای دمکراتیک دیگر کشورها بگذارند. در مورد انتخابات ۲۰۱۶، نهتنها حملات هکری بزرگ شواهد روشنی فراهم کرد که روسیه «به سود ترامپ» دخالت کرده، بلکه کمپین تبلیغاتی از پیش طراحیشده و ارتباطات متعدد تیم ترامپ با عناصر روسی نیز زیر ذرهبین قرار گرفت . هرچند مولر در نهایت نتیجه گرفت همدستی جنایی به اثبات نرسیده، اما بخشی از این تحقیقات خود ابعاد تاریکی از روابط پشتپرده را افشا نمود. در نتیجه، بخشی از جامعهٔ آمریکا بهشدت نگران تأثیر مداخلات خارجی شد و تلاش برای افزایش امنیت سایبری و انتخاباتی آغاز شد.
در انتخابات ۲۰۲۰، روسیه دوباره وارد عمل شد، اما اینبار با ابزارهای دیجیتال قویتر و همراهی بخشی از هواداران ترامپ در شبکههای اجتماعی. با وجود شکست ترامپ، گزارشها نشان میدهد روسیه باز هم با ویدیوهای دستکاریشده و اخبار جعلی سعی کرد از او حمایت کند و تردید ایجاد کند. دولت بایدن با این تحرکات برخورد کرد و عاملان را تحت پیگرد قرار داد تا اشتباهات ۲۰۱۶ را تکرار نکند. با این حال روند ۲۰۲۴ نشان میدهد فناوریهای تازه مثل هوش مصنوعی و دیپفیک میدان بیشتری به نفوذگران داده است، و آمریکا و متحدانش برای جلوگیری از تأثیرگذاری خارجی دوباره تدابیر امنیتی اجرا میکنند.
منابع
- https://www.fbi.gov/news/speeches-and-testimony/assessing-russian-activities-and-intentions-in-recent-elections#:~:text=Russia%E2%80%99s%202016%20presidential%20election%20influence,disinformation%20and%20amplify%20Russian%20messaging
- https://www.justice.gov/archives/opa/pr/justice-department-disrupts-covert-russian-government-sponsored-foreign-malign-influence#:~:text=%E2%80%9CThe%20Justice%20Department%20is%20seizing,were%20filled%20with%20Russian%20government
- https://home.treasury.gov/news/press-releases/jy0126#:~:text=This%20announcement%20follows%20the%20Intelligence,election%20processes%20and%20institutions
- https://www.theguardian.com/us-news/2018/dec/17/russian-propagandists-targeted-african-americans-2016-election#:~:text=Russian%20online%20propagandists%20%20aggressively,Trump%2C%20according%20to%20new%20research
- https://nsarchive.gwu.edu/media/18479/ocr#:~:text=investigation%20established%20that%20Russia%20interfereq,Trump%20presidency%20and%20worked%20to
