شِلدون ادلسون سرمایهدار یهودی آمریکایی و از ثروتمندترین افراد جهان بود. او سهامدار عمده، رئیس هیئتمدیره و مدیرعامل شرکت Las Vegas Sands بهشمار میرفت. آدلسون شبکهای گسترده از هتلها و کازینوها را در لاسوگاس و پنسیلوانیا در آمریکا، ماکائو در چین و سنگاپور اداره میکرد. او مالک روزنامه عبری Israel Hayom بود و در فضای رسانهای اسرائیل نقش فعالی ایفا میکرد. آدلسون از حامیان مالی اصلی حزب جمهوریخواه در آمریکا و حزب لیکود در اسرائیل محسوب میشد. او بر هویت یهودی خود تأکید میکرد و دهها میلیون دلار به نهادهای یهودی در کشورهای مختلف کمک میداد. آدلسون از منتقدان سرسخت باراک اوباما بود. او در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۲ نزدیک به صد میلیون دلار به گروههای حامی میت رامنی پرداخت. آدلسون با بنیامین نتانیاهو رابطهای نزدیک داشت. او با حمایت مالی از جمهوریخواهان و اندیشکدههای طرفدار اسرائیل، به چهرهای بانفوذ در جریانهای حامی تحریم و فشار نظامی علیه ایران تبدیل شد.
تولد و کودکی
شِلدون ادلسون ۴ اوت ۱۹۳۳ در بوستون، در خانوادهای مهاجر و کمبرخوردار به دنیا آمد. پدرش آرتور راننده تاکسی بود و مادرش سارا خیاطی میکرد؛ برخی روایتها میگویند او یک مغازه بافندگی را هم اداره میکرد. ادلسون در محله فقیرنشین دورچستر بزرگ شد و خیلی زود طعم کار را چشید. از ۱۲ سالگی روزنامه فروخت و پول درآورد. در ۱۶ سالگی کسبوکار وندینگماشین راه انداخت و یاد گرفت چگونه فروش را با نظم و پیگیری بالا ببرد. او به مدرسه حرفهای رفت تا تندنویس دادگاه شود، اما مسیرش را تغییر داد و به ارتش پیوست.
پس از پایان خدمت، ادلسون بهجای تکیه بر مدرک دانشگاهی، تجربه را مبنای پیشرفت قرار داد. او وارد کالج شهری نیویورک شد، اما تحصیل را نیمهکاره رها کرد و مستقیماً به بازار کار بازگشت. چند شغل را پشت سر هم آزمود تا هم سرمایهای جمع کند و هم مسیر مناسب خود را پیدا کند. در کارگزاری وام مسکن فعالیت کرد و همزمان بهعنوان مشاور سرمایهگذاری و مالی با افراد مختلف در ارتباط بود. همین رفتوآمدها شبکهای از آشنایی و اعتماد برایش ساخت و نگاهش را نسبت به فرصتهای اقتصادی دقیقتر کرد. سپس به فروش جعبههای لوازم آرایشی روی آورد و مهارتش را در بازار خردهفروشی تقویت کرد. بعد محصول «De-Ice-It» را عرضه کرد؛ اسپریای کاربردی برای شیشههای یخزده خودرو. در دهه ۶۰ میلادی نیز کسبوکار تورهای چارتر را راه انداخت. ادلسون با جمعکردن این تجربهها، پلهپله سرمایه، جسارت و چشمانداز بزرگتری ساخت.
همسرش، میریام
«میریام آکشورن» در 1946 در اسرائیل متولد شد. والدین او، «منوشا» و «سیمها فاربستاین» از لهستان مهاجرت کردند و درحیفا ساکن شدند. وی مدرک لیسانس خود را در رشته میکروبیولوژی و ژنتیک از دانشگاه عبری اورشلیم کسب کرد. طی دو سال دوره سربازی در اسرائیل، وی در بخش تحقیقات بیولوژیک کار کرده و با دریافت مدرک پزشکی «سکلر» از دانشگاه تلآویو به این کار ادامه داد. او به عنوان رئیس داخلی بخش اورژانس در بیمارستان روکاش در تلآویو انتخاب شد. در 1986، او به عنوان پزشک دستیار در دانشگاه راکفلر نیویورک آغاز بکار کرد و همانجا به مطالعه وابستگی شیمیایی و اعتیاد به دارو، با تمرکز بر شیوع ایدز در میان معتادان به دارو پرداخت.
«میریام» با پزشکی از تلآویو، دکتر «آریل آکشورن» ازدواج کرد که از او دو دختر داشت و سپس طلاق گرفت. از دهه 1970، همسر آینده او «آدلسون» در ماساچوست زندگی می کرد. ادلسون نیز از ازدواج اولش سه فرزند داشت. «آدلسون» و «میریام» در 1991 با هم ازدواج کردند.همسر سابق ادلسون، «میشل» پس از طلاق، به دلیل مصرف بیش از حد دارو در سال 2005 درگذشت
توسعه فعالیت های اقتصادی
ادلسون در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی چند شرکت کوچک را یا راهاندازی کرد یا خرید و بهتدریج وارد حوزه فناوری شد. در اواخر دهه ۱۹۷۰ یک شرکت انتشاراتی را خرید و از دل آن نمایشگاه کامپیوتری COMDEX را شکل داد. این نمایشگاه از ۱۹۷۹ آغاز شد و در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ به مهمترین رویداد تجاری صنعت کامپیوتر تبدیل شد. درآمد بالای COMDEX ادلسون را به سرمایهداری جدی بدل کرد. او در سال ۱۹۹۵ COMDEX را به سافتبانک فروخت؛ ارزش معامله حدود ۸۶۰ میلیون دلار بود و سهم ادلسون نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار برآورد شد. با این سرمایه، مسیر تازهای را آغاز کرد.
هتل ها و کازینوهای ادلسون
در سال ۱۹۸۸، شِلدون آدلسون بههمراه شرکایش هتل و کازینوی Sands را در لاسوگاس خرید؛ مکانی که پیشتر پاتوق فرانک سیناترا و گروه «رتپک» بود. او میخواست صنعت نمایش و همایش را بهعنوان منبع درآمد تازه وارد لاسوگاس کند. یک سال بعد، در ۱۹۸۹، Sands Expo & Convention Center را ساخت؛ مرکزی که آن زمان تنها مرکز همایشِ بزرگِ متعلق به بخش خصوصی در آمریکا بهشمار میرفت. در ۱۹۹۱، سفر ماهعسل آدلسون و همسرش میریام به ونیز، ایده یک پروژه متفاوت را در ذهن او شکل داد. او هتل Sands را بهطور کامل تخریب کرد و پروژه Venetian را آغاز کرد؛ هتل-کازینویی با تم ونیزی که در ۱۹۹۹ افتتاح شد. در ۲۰۰۳، برج Venezia با ۱۰۱۳ سوئیت به مجموعه اضافه شد و ظرفیت هتل به ۴۰۴۹ سوئیت، ۱۸ رستوران و یک مرکز خرید با کانالهای آبی و قایقهای ونیزی رسید.
ماکائو
در مه ۲۰۰۴، آدلسون پروژه Sands Macao را در ماکائو افتتاح کرد. این مجموعه با مساحتی نزدیک به یک میلیون فوت مربع، نخستین کازینوی سبک وگاس در چین بود. او سرمایهگذاری اولیه ۲۶۵ میلیون دلاری را در کمتر از یک سال بازگرداند. در دسامبر همان سال، با عرضه عمومی سهام و مالکیت ۶۹ درصدی، ثروتش جهش یافت. در اوت ۲۰۰۷، Venetian Macao با هزینهای حدود ۲.۴ میلیارد دلار در منطقه کوتای افتتاح شد. آدلسون ایده «Cotai Strip» را مطرح کرد و برنامه توسعه هتلهایی با برندهای فور سیزنز، شرایتون و سنت رجیس را اعلام کرد. او قصد داشت تا ۲۰۱۰ حدود ۱۲ میلیارد دلار سرمایهگذاری کند و ۲۰ هزار اتاق هتل بسازد.
پنسیلوانیا
در ایالات متحده، آدلسون به پنسیلوانیا رفت. در ۲۰۰۶ مجوز ساخت یکی از پنج کازینوی مستقل ایالت را گرفت. کازینو در ۲۲ مه ۲۰۰۹ افتتاح شد. بازیهای میزی در ۱۸ ژوئیه ۲۰۱۰ آغاز شدند و هتل در ۲۷ مه ۲۰۱۱ بازگشایی شد. آدلسون این پروژه را نمونهای از «مجموعه یکپارچه» میدانست که مشتری جذب میکند و درآمد مالیاتی میسازد، هرچند در ۲۰۱۰ و در اوج رکود جهانی گفت اگر امروز انتخاب میکرد، شاید پروژه را آغاز نمیکرد.
سنگاپور
در مه ۲۰۰۶ نیز Las Vegas Sands مجوز ساخت پروژه خلیج مارینا در سنگاپور را گرفت. Marina Bay Sands در ۲۰۱۰ افتتاح شد؛ مجموعهای با هزینهای حدود ۵.۵ میلیارد دلار که هتل لوکس، مرکز همایش، مرکز خرید و کازینو را در خود جای داد.
اینگونه بود که شلدون آدلسون به یکی از امپراطورهای کازینو در سراسر جهان تبدیل شدو ثروت او در حدی فزونی یافت که دوازدهمین فرد ثروتمند جهان به شمار آمد.
شرکتها و داراییهای مهم
• لاسوگاس سَندز (Las Vegas Sands Corp.) – هلدینگ اصلی ادلسون در صنعت هتلداری و کازینو. زیرمجموعههای آن شامل هتلها و کازینوهای بزرگ لاسوگاس (از جمله Venetian و Palazzo) و مرکز Sands Expo (بزرگترین مرکز همایش خصوصی آمریکا) است .
۱• سندز اکسپو و کنگره (Sands Expo & Convention Center) – مرکز همایش ادلسون در لاسوگاس که در کنار ونیزیان و پالازو قرار دارد .
۲• مرینا بی سندز (Marina Bay Sands) – مجتمع تفریحی عظیم در سنگاپور که سال ۲۰۱۰ با سرمایه ۵٫۵ میلیارد دلار افتتاح شد و شامل هتل، کازینو و مرکز همایش است .
۳• سندز ماکائو (Sands China) – شرکت تابعه برای کازینوهای ادلسون در منطقه ماکائو (شامل پروژههای Sands Macao و Venetian Macao) .
۴• روزنامه Israel Hayom – بزرگترین روزنامه سراسری چاپی در اسرائیل که ادلسون آن را تأسیس و تأمین مالی کرد (از سال ۲۰۰۷). این روزنامه بهشدت از سیاستهای دولت محافظهکار و نتانیاهو حمایت میکند .
۵• روزنامه لاسوگاس ریویو-جورنال (Las Vegas Review-Journal) – بزرگترین روزنامه نواحی نوادا که در سال ۲۰۱۵ بهقیمت حدود ۱۴۰ میلیون دلار توسط خانواده ادلسون (از طریق شرکت واسطه) خریداری شد .
۶• نشریات اسرائیلی دیگر – ادلسون مالک نشریه هفتگی محافظهکار مکور ریشون نیز بود و به این ترتیب نفوذ خود را در رسانههای راستگرای اسرائیل گسترش داد .
۷• بنیاد و اقدامات خیریه – علاوه بر کسب و کار، او و همسرش بنیاد تحقیقات پزشکی «دکتر مریام و شلدون ادلسون» را تأسیس کردند که صدها میلیون دلار در پژوهشهای پزشکی سرمایهگذاری کرده است . همچنین ادلسون مراکز ترک اعتیاد در اسرائیل (۱۹۹۳) و لاسوگاس (۲۰۰۰) راهاندازی کرده بود.
افتخارات
«آدلسون» و همسرش، «میریام آدلسون» ، با جایزه «وودرو ویلسون» برای همکاری شهروندی با «مرکز بینالمللی محققان وودرو ویلسون» در «مرکز اسمیتسونیان» در 25 مارس 2008 معرفی شدند.
«آدلسون» جایزه مدیر «موسسه تحقیقاتی سیاست نوادا» ، اندیشکدهای در لاسوگاس را برای تلاشهایش جهت پیشبرد اصول بازار آزاد در نوادا دریافت کرد.
«جرج بوش» او را در هیئت همراه افتخاری برای همراهی رئیسجمهور در سفر به اورشلیم در جشن شصتمین سالگرد اسرائیل در ماه مِی 2008 پذیرفت.
کمکهای مالی
در فوریه 2012، «آدلسون» به نشریه «فوربز» گفت که او «مخالف ثروتمندانی است که سعی دارند بر انتخابات اثر بگذارند. من تا آنجا که ممکن باشد با آن مخالفت میکنم. زیرا میدانم که افرادی همچون سوروس سالها این تلاشها را دنبال کردهاند اما این کار به دههها نکشیده است؛ و آنها با ایجاد شبکههای سهامی برای گردآوری پولشان، از دید مخفی میشوند.ادلسون در واقع مشکلی با حمایت نداشت بلکه بحثش حمایت آشکار بود و با حمایت مخفی مساله داشت.
او می گفت:برای خودم منطق روشنی دارم و بابت آن احساس شرم نمیکنم. هزینه میکنم، چون مسیر قانونی دیگری پیش رو نیست. نامم را پشت شرکتهای صوری پنهان نمیکنم و سراغ بازیهای چندلایه نمیروم. آنچه انجام میدهم را آگاهانه انتخاب کردهام و به آن افتخار میکنم. دیدهشدن برایم مسئله نیست و هرگز از شناختهشدن فرار نکردهام.
2004
در سال 2005، «آدلسون» و همسرش هر یک 250 هزار دلار به دومین انتخاب «جرج بوش» کمک کردند.
2008
«آدلسون» حامی مالی اصلی «ناظر آزادی» پرداخت- یک گروه وکالت سیاسی که فعلاً منسوخ شده و برای مقابله با «جورج سوروس» و گروههای لابی دموکراتیک مانند «MoveOn. org» ساخته شده بود. تقریباً تمام 30 میلیون دلاری که «ناظر آزادی» برای انتخابات 2008 صرف کرد از سوی «آدلسون» پرداخت شده بود.
2010
در سال 2010، «آدلسون» یک میلیون دلار به «راهحلهای آمریکا برای آینده موفق» کمک کرد که یک کمیته عملیاتی سیاسی برای حمایت از سخنگوی سابق جمهوریخواهان کنگره، «نیوتن گینگریچ» است. در دسامبر 2011، طی نامزدی «گینگریچ» برای رئیسجمهوری آمریکا، «آدلسون» به طرفداری از اظهارات بحثبرانگیز او در مورد فلسطینیان پرداخت و گفت که «تاریخ کسانی که خود را فلسطینی مینامند را بخوانید و میفهمید که چرا گینگریچ گفته مردم فلسطین اخیراً ظاهر شدهاند» .
2011
آدلسون نزدیک به صد میلیون دلار به گروه های حامی “میت رامنی” رقیب جمهوری خواه اوباما کمک کرد.
2012
در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۱۲ آمریکا، آدلسون اعلام کرد که از نامزد جمهوریخواهان حمایت کامل میکند. در ۷ ژانویه ۲۰۱۲، او با کمک پنج میلیون دلاری، جبهه حامی نیوت گینگریچ را تقویت کرد. این پول به کمیته «موفقیت آینده» رسید. یک روز بعد، این گروه بیش از ۳.۴ میلیون دلار صرف تبلیغات در کارولینای جنوبی کرد. آنها فیلمی نیمساعته پخش کردند و میت رامنی را ضد شرکتها نشان دادند. در ۲۳ ژانویه، میریام آدلسون پنج میلیون دلار دیگر به همان کمیته داد. آدلسون به فوربز گفت که قصد دارد حدود ۱۰۰ میلیون دلار به گینگریچ کمک کند.
در ادامه چرخه ۲۰۱۲، آدلسون پنج میلیون دلار به صندوق رهبری کنگره کمک کرد. او بیش از شصت هزار دلار نیز به کمیته ملی جمهوریخواهان پرداخت. در ۱۲ ژانویه، آدلسون ده میلیون دلار به نهاد حامی رامنی داد. او در ژوئیه همان سال در نشست جمعآوری کمک برای رامنی در اورشلیم شرکت کرد. آدلسون گفت چند میلیون دلار دیگر نیز پرداخت میکند. گزارش بلومبرگ بیزینسویک نشان داد او پس از ژوئیه بیش از ۳۰ میلیون دلار به جمهوریخواهان کمک کرد. تحلیلگران نوشتند افزایش ارزش یوان چین میتواند سود کازینوهای او را بالا ببرد.
اسامی برخی از نامزدهای سنای آمریکا که وی به آنها کمک کرده است:
۱· «کارلی فیورینا» ، مدیر اجرایی سابق «هیولت-پاکارد»؛
۲· «شارون آنگل» ، عضو مجلس نمایندگان؛
۳· «سو لادن» ، سناتور ایالتی سابق؛
۴· «اسکات براون» ، سناتور آمریکا و سناتور ایالتی سابق؛
۵· «روی بلانت» ، عضو کنگره آمریکا؛
۶· «مارک کرک» ، عضو کنگره آمریکا؛
۷· «پت تومی» ، عضو سابق کنگره آمریکا؛
۸· «چارلی کریست» ، فرماندار ایالتی.
نامزدهای کنگره:
۱· «ویرجینیا فاکس» ؛
۲· «اریک کانتور» ؛
۳· «جو هک» ؛
سیاسیونی که وی از ژانویه 2011 به آنها کمک مالی کرده عبارتند از:
۱· «میچ مککانل» ، رهبر اقلیت سنای آمریکا؛
۲· «جان بوئنر» ، سخنگوی مجلس آمریکا؛
۳· «دین هِلر» ، سناتور آمریکا؛
۴· «مارک آمودی» ، عضو کنگره آمریکا؛
۵· «جو هک» ، عضو کنگره آمریکا؛
۶· «آدام هاسنر» ، سخنگوی مجلس فلوریدا.
دعاوی قضایی
پرونده ژوئن 2008 در «نیویورکر» چندین مناقشه مربوط به «آدلسون» را ذکر میکند. در 2008، «ریچارد سوئن» ، تاجری هنگکنگی که به «آدلسون» برای ارتباط با مقامات چین کمک کرده بود تا بتواند به جواز ماکائو دست یابد، «آدلسون» را به دادگاهی در لاسوگاس کشاند و مدعی شد که او قراردادش برای دادن سود مشترک به «سوئن» را نقض کرده است. «سوئن» برنده غرامتی 43.8 میلیون دلاری شد؛ در نوامبر 2010، دادگاه عالی نوادا این رای را رد کرده و پرونده را برای بررسی بیشتر به دادگاهی پایینتر ارجاع داد. «آدلسون» با دادگاهی دیگر مواجه شد که در آن سه واسطه مدعی غرامتی 450 میلیون دلاری شده بودند. در فوریه 2013، «لاسوگاس سندز»، در پروندهای قانونی پذیرفت که از قوانین فدرال در زمینه ممنوعیت ارتباط با مقامات خارجی سرپیچی کرده است. طبق اتهامات، مقامات چینی با گرفتن رشوه به «آدلسون» اجازه ساخت کازینو در ماکائو را داده بودند.
«آدلسون» در شکایت از «دیلی میل» لندن به جرم افتراء در سال 2008 موفق بود. این روزنامه او را به انجام فعالیتهای تجاری ناپسند و داشتن منافع سیاسی فاسد متهم کرد. «آدلسون» در پرونده افتراء پیروز شد که به عنوان «توهینی جدی به درستکاری شخصی و شهرت تجاری آقای آدلسون» مطرح شده بود و موفق به دریافت حدود 4 میلیون دلار شد. «آدلسون» گفت که او این خسارت را به «بیمارستان سرطان رویال مارسدن» لندن خواهد داد.
در آگوست 2012، «کمیته مبارزاتی کنگره دموکرات» ، پس از تهدید شدن به پرونده افتراء، عذرخواهی کرده و دو تابلوئی را که ادعا میکرد «آدلسون» درآمد ناشی از تنفروشی در چین را به جمهوریخواهان کمک کرده است، را برچید. در نهایت دادگاهی فدرال در سپتامبر 2013 این پرونده را مختومه کرده و به «آدلسون» دستور داد که هزینههای قانونی کمیته را بپردازد.
حمایت های ادلسون از ترامپ
انتخابات ۲۰۱۶؛ پیروزی با پشتوانه مالی
در انتخابات ۲۰۱۶، شِلدون آدلسون و همسرش میریام بخش بزرگی از هزینههای تبلیغاتی دونالد ترامپ را پرداخت کردند و نقشی تعیینکننده در پیروزی او ایفا کردند. ترامپ در محافل سیاسی بارها نشان داد که این پیروزی را مدیون حمایت مالی آدلسونها میداند. آدلسون و همسرش در «ائتلاف یهودیان جمهوریخواه» فعال بودند و ارتباط نزدیکی با جریانهای همسو با حزب لیکود داشتند. آنها در یک مقطع ۳۵ میلیون دلار برای هزینههای مستقیم کمپین ترامپ پرداخت کردند و همزمان ۲۰ میلیون دلار به صندوق رهبری کنگره دادند. هدف این کمکها حفظ اکثریت جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان بود. آدلسونها در اقدامی جداگانه ۳۵ میلیون دلار نیز به صندوق رهبری سنا اختصاص دادند. همزمان، شلدون آدلسون مواضعی بسیار تند علیه ایران گرفت و حتی از حمله اتمی بهعنوان ابزار تهدید و مذاکره سخن گفت.
نفوذ مستقیم در کاخ سفید
پس از پیروزی ترامپ، آدلسون به بزرگترین حامی مالی انتخابات فدرال آمریکا تبدیل شد. او برای حفظ اکثریت جمهوریخواهان در کنگره و سنا ۵۵ میلیون دلار پرداخت کرد و این اقدام را نتیجه موفقیت خود در اثرگذاری بر سیاست آمریکا میدانست. آدلسون به ارتباط مستقیم با ترامپ دسترسی داشت و بهطور منظم تماس تلفنی برقرار میکرد. او تقریباً هر ماه با ترامپ دیدار خصوصی داشت و دیدگاههایش را بیواسطه منتقل میکرد. آدلسون و همسرش کنترل جمهوریخواهان بر مجلس سنا و کنگره را شرط بقای سیاستهای راستگرا و طرفدار اسرائیل میدانستند. آنها با این نگاه، سرمایهگذاری سیاسی خود را ادامه دادند تا نفوذشان در واشنگتن و کاخ سفید حفظ شود. این ارتباط نزدیک، آدلسون را به یکی از معدود بازیگران بیرونی تبدیل کرد که میتوانست مستقیماً بر رئیسجمهور آمریکا اثر بگذارد.
سیاستهای کلیدی متاثر از آدلسون
کمکهای مالی آدلسون مستقیماً بر تصمیمهای کلیدی دولت ترامپ اثر گذاشت. انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به بیتالمقدس یکی از مهمترین نتایج این نفوذ بود. خروج آمریکا از برجام نیز در همین چارچوب قرار گرفت. دولت ترامپ همچنین کمک مالی به آژانس حمایت از پناهندگان فلسطینی سازمان ملل را قطع کرد. آدلسون صریح گفت که در برابر کمکهایش تنها دو خواسته دارد: خروج از برجام و انتقال سفارت اسرائیل به بیتالمقدس. او سیاستمدارانی نزدیک به خود را در دولت گرد هم آورد؛ نیکی هیلی، مایک پمپئو و جان بولتون از جمله این چهرهها بودند. آدلسون در کنار این اقدامات، در کنار گذاشتن رکس تیلرسون و مکمستر نقش داشت. او دیپلماسی با ایران را بیفایده میدانست و حتی از حمله اتمی بهعنوان ابزار تهدید حمایت میکرد.
رکوردشکنی در انتخابات ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰
در انتخابات میاندورهای ۲۰۱۸، آدلسون حدود ۱۲۴ میلیون دلار برای حمایت از نامزدهای جمهوریخواه کنگره هزینه کرد و رکورد تازهای ثبت کرد. او در دوره انتخاباتی ۲۰۲۰ بار دیگر این رکورد را شکست. آدلسون بیش از ۲۱۸ میلیون دلار از طریق ائتلافها و ابرکمپینها برای حمایت از ترامپ و جمهوریخواهان پرداخت کرد. او ۵۰ میلیون دلار به صندوق رهبری کنگره، ۷۰ میلیون دلار به صندوق رهبری سنا و حدود ۷۵ میلیون دلار به یک ابرکمپین دیگر اختصاص داد. برآوردها نشان میدهد مجموع کمکهای او پس از سال ۲۰۱۶ به بیش از ۴۲۴ میلیون دلار رسید. این ارقام، آدلسون را به بزرگترین حامی مالی ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ تبدیل کرد. نفوذ مالی او نشان داد که بدون رضایت و حمایت چنین چهرههایی، تداوم قدرت برای بسیاری از جمهوریخواهان دشوار است.
دیدگاهها و منافع مشترک: اسرائیل، ایران، مالیات، قمار و تجارت
ادلسون و ترامپ در بسیاری از حوزهها همنظر بودند. هر دو با شدت از سیاستهای حامی اسرائیل دفاع میکردند. ترامپ سفارت آمریکا را به بیتالمقدس منتقل کرد و ادلسون سالها برای تحقق این تصمیم تلاش کرد. آنها تحریمهای سخت علیه ایران و خروج از برجام را موفقیت سیاسی دانستند. دولت ترامپ مالیات ثروتمندان و شرکتهای بزرگ را کاهش داد. این سیاست به نفع شرکتهای بزرگ تمام شد. Las Vegas Sands نیز سود قابلتوجهی برد. مدیران شرکت اعلام کردند اصلاحات مالیاتی ترامپ حدود ۱.۲ میلیارد دلار برایشان منفعت داشت.
با این حال، در موضوع قمار اختلافهایی شکل گرفت. ادلسون با گسترش قمار آنلاین در آمریکا مخالفت کرد. پس از آغاز ریاستجمهوری ترامپ، دولت این دیدگاه را وارد دستور کار کرد. وزارت دادگستری در سال ۲۰۱۹ تفسیر حقوقی خود را تغییر داد و از محدودسازی قمار اینترنتی حمایت کرد. در تجارت جهانی نیز تنشهایی پدید آمد. ادلسون از جنگ تجاری با چین نگران شد. او در سپتامبر ۲۰۱۹ مستقیماً به ترامپ هشدار داد و این سیاست را تهدیدی برای اقتصاد آمریکا دانست.
مواضع پیرامون ایران
آدلسون از دوستان بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل است و کمک های گسترده مالی اش به جمهوریخواهان آمریکا و مراکز مطالعاتی طرفدار اسراییل در واشنگتن او را به یکی از پر نفوذترین حامیان گروه های طرفدار تحریم و برخورد نظامی با ایران تبدیل کرده است .اما اسم وی دوباره هنگامی بر سر زبانها افتاد که در اظهار نظری غیر منتظره در 22 اکتبر 2013 در دانشگاه یشیوا گفت رییس جمهور آمریکا باید اول به ارتش دستور بدهد یک بمب اتمی بر روی کویر ایران بیندازد.این اظهار نظر او را به یک چهره ضد ایرانی تبدیل نمود.
نقش ادلسون در سیاستهای خاورمیانه ترامپ
ادلسون نقشی فعال در شکلگیری سیاستهای خاورمیانهای دولت ترامپ ایفا کرد. او سالها یکی از مسئلهمحورترین چهرهها در موضوع اسرائیل بود و انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم را پیگیری میکرد. زمانی که ترامپ در دوره نخست خود وعده انتقال سفارت را داد، ادلسون بهشدت هیجان نشان داد و این تصمیم را بسیار مهم دانست. شاهدان گفتند او این خواسته را مستقیماً به ترامپ منتقل کرد. ادلسون حتی پیشنهاد داد بخشی از هزینه جابهجایی سفارت را شخصاً پرداخت کند. هنگام افتتاح سفارت جدید، او و همسرش در ردیف نخست نشستند و گزارشها از تأثر شدید ادلسون حکایت داشت. ادلسون همچنین در رونمایی «طرح صلح خاورمیانه» ترامپ، معروف به معامله قرن، حضور یافت و در کنار ترامئیسجمهور آمریکا و نخستوزیر اسرائیل مراسم را دنبال کرد. در مجموع، تصمیمهای کلیدی ترامپ در خاورمیانه—از انتقال سفارت تا قطع کمک به آژانس پناهندگان فلسطینی و بهرسمیتشناسی جولان—با خواستههای دیرینه ادلسون همراستا بود.
ارتباطات شخصی و جلسات
شلدون ادلسون در مناسبتهای متعددی با ترامپ و دستیاران او دیدار کرده است. بهعنوان مثال، در اجلاس ملی «شورای آمریکایی–اسرائیلی» در فلوریدا (دسامبر ۲۰۱۹) تصویر ترامپ در حال دستدادن با ادلسون منتشر شد . مشاوران کاخسفید میگفتند ادلسون بارها با ترامپ در واشینگتن یا محل کارشان در لاسوگاس و حتی تلفنی صحبت کرده است . او در گروههای نمایندگان یهودی آمریکا مانند «صندوق صدای یهودیان برای ترامپ» نیز جایگاه ویژهای داشت. علاوه بر این، دوستیهای شخصی او مشهود است: برای نمونه، مورت کلاین رئیس «سازمان صهیونیست آمریکا» به خبرنگاران گفته در سالها دهها بار در خانه ادلسون شام خورده و ادلسون از حامیان اصلی آن سازمان بود . رسانههای اسرائیلی اشاره کردهاند «اسرائیل هیوم» به عنوان روزنامه متعلق به ادلسون، تبلیغات گستردهای برای ترامپ انجام داد و وی و همسرش دسترسی آسانی به دفتر بیضی کاخسفید داشتند .
بازتاب رسانهای پیوند ادلسون و ترامپ
رسانهها روابط شلدون ادلسون و دونالد ترامپ را از زاویههای متفاوت روایت کردند. رسانههای محافظهکار آمریکا و مطبوعات نزدیک به نتانیاهو در اسرائیل، حمایتهای مالی ادلسون را برجسته کردند و نقش او را مثبت نشان دادند. روزنامه Israel Hayom با لحنی ستایشآمیز از ترامپ نوشت و سیاستهای او را همسو با منافع اسرائیل جلوه داد. در مقابل، رسانههای مستقل و منتقد جمهوریخواهان بر نفوذ مالی ادلسون تمرکز کردند و درباره اثر پول بر سیاست هشدار دادند. برخی گزارشها گفتند رسانههای جریان اصلی مانند نیویورکتایمز و پلتیکو به انگیزههای اصلی ادلسون کمتر پرداختند. تایمز آو اسرائیل از تنش میان ترامپ و ادلسون در تابستان ۲۰۲۰ نوشت. هاآرتص نیز گزارش داد ادلسون و همسرش برای الحاق کرانه باختری فشار میآوردند. ادلسون با مالکیت رسانهای و کمکهای کلان، افکار عمومی را جهت داد. او با Israel Hayom محبوبیت نتانیاهو را تقویت کرد و در آمریکا با خرید Review-Journal نفوذ رسانهای خود را گسترش داد.
دیدگاه منتقدان
دیدگاههای منتقدانه نسبت به رابطه ترامپ و ادلسون عمدتاً بر نفوذ زیاد مالی ادلسون تاکید دارد. برای مثال، گروه دیدهبان عمومی «پابلیک سیتیزن» تصریح کرده ادلسون «در صدر فهرست کسانی است که بیشترین دسترسی و نفوذ را در دولت ترامپ دارند» و این نفوذ را بیسابقه خوانده است . برخی رسانهها و تحلیلگران در آمریکا تأکید کردهاند کمکهای هنگفت ادلسون بهنوعی موازنهکردن قدرت سیاسی از طریق پول است و میتواند منجر به سیاستگذاریهای «چندجانبهگرایانه» (Pay-to-play) شود . همچنین منتقدان به شباهت مواضع ترامپ پس از ورود به کاخسفید با خواستههای دیرینه ادلسون (بهویژه در مورد اسرائیل و ایران) اشاره میکنند و آن را دخالت مداوم یک «کمپین خارجی» یا لابی صهیونیستی تلقی میکنند (در حالی که حامیان ادلسون میگویند او صرفاً با اهداف سیاسی خود عمل کرده است) .
تأثیر درگذشت ادلسون (۲۰۲۱) بر نفوذ شبکههای حامی ترامپ
درگذشت شلدون ادلسون در ژانویه ۲۰۲۱، میریام ادلسون را به مرکز هدایت داراییها و شبکه حمایتی خانواده رساند. این تغییر نفوذ خانواده نزد ترامپ را کاهش نداد. میریام ادلسون پس از مرگ همسرش ریاست شرکت Las Vegas Sands را گرفت و به یکی از بزرگترین حامیان مالی ترامپ تبدیل شد. گزارشها میگویند او در سال ۲۰۲۴ بهتنهایی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار برای کمپین ترامپ پرداخت کرد. ترامپ بعدها گفت ادلسونها بیشترین دیدار را از زمان کارزار انتخاباتی تا ورودش به کاخ سفید داشتهاند. داراییها و تشکیلات این خانواده، از بنیادهای خیریه تا رسانهها و ابرکمپینها، همچنان در خدمت جمهوریخواهان ماند. مرگ شلدون ادلسون نفوذ این شبکه را تضعیف نکرد. این رویداد نفوذ را به میریام ادلسون و حلقه سیاسی نزدیک او منتقل کرد. چهرههایی مانند دکتر درشان مسیر سیاسی ادلسونها را ادامه دادند.
سخن پایانی
رابطه شلدون ادلسون با سیاست را نمیتوان صرفاً به سطح «حمایت مالی از یک نامزد» تقلیل داد. پولی که از دل صنعت کازینو و سرگرمی بیرون میآمد، در دست او به ابزار بازطراحی اولویتهای سیاست خارجی آمریکا تبدیل شد. ادلسون ثروت را نه برای نفوذ مقطعی، بلکه برای تثبیت یک مسیر ایدئولوژیک خرج میکرد؛ مسیری که اسرائیل را در مرکز تصمیمسازیهای واشنگتن مینشاند و تقابل با ایران را به خط قرمز سیاست آمریکا بدل میکرد. در دولت ترامپ، این پول توانست فاصله میان لابی، رسانه و قدرت اجرایی را به حداقل برساند و تصمیمهایی چون خروج از برجام، انتقال سفارت به بیتالمقدس و فشار حداکثری بر تهران را از حاشیه به متن سیاست رسمی بکشاند.
در سوی دیگر، همین سرمایه در اسرائیل نیز کارکردی موازی داشت. ادلسون با پشتیبانی رسانهای و مالی از نتانیاهو، توازن فضای سیاسی را به نفع راستگرایان تغییر داد و روایت امنیتی–ایدئولوژیک خاصی را تقویت کرد که الحاقگرایی و تقابل را عادی جلوه میداد. به این ترتیب، پولی که در کازینوهای لاسوگاس، ماکائو و سنگاپور تولید میشد، در عمل به سوخت سیاستی تبدیل شد که هم سیاست خارجی آمریکا و هم معادلات قدرت در اسرائیل را همزمان شکل داد؛ نمونهای روشن از پیوند سرمایه خصوصی با تصمیمهای ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی.











